پتروشیمی یوتیلیتی چیست؟

نحوه ساخت یک منطقه پتروشیمی

پارک های پتروشیمی یا سایت های پتروشیمی به مجموعه ای از مجتمع های پتروشیمی گفته میشود که در کنار یکدیگر ساخته میشود.

تمرکز این واحد ها در کنار یکدیگر باعث کاهش قابل توجه هزینه ها و افزایش بهره وری و تکمیل زنجیره های تولیدی میشود.

محصولات پتروشیمی طیف گسترده ای را شامل میشود و معمولا در هر مجتمع پتروشیمی تمرکز تولید بر یک نوع محصول است زیرا تکنولوژی و زیرساخت ها برای تولید هریک از محصولات منحصر به فرد است و برای تولید آنها باید فرآیندی جداگانه طی شود.

به طور مثال پتروشیمی پارس تولید کننده LPG و استایرن مونومر است اما در همسایگی پتروشیمی زاگرس که تولید کننده متانول است قرار دارد.

بنابراین هدف تجمع شرکت های پتروشیمی در یک نقطه بهره داری حداکثری از منابع گاز و تکمیل زنجیره های تولیدی و کاهش هزینه است.

پتروشیمی یوتیلیتی چیست؟

در بین مجتمع های پتروشیمی واحد های یوتیلیتی (utility) نقش متفاوت و مهمی را ایفا میکنند.

زیرا برخی خدمات مورد نیاز مجتمع های پتروشیمی در یک منطقه را برعهده دارند و میتوان گفت در صورت اختلال فعالیت واحد های یوتیلیتی مجتمع های پتروشیمی آن منطقه متوقف خواهند شد.

واحد های یوتیلیتی برای سرویس دهی به مجتمع های پتروشیمی به وجود آمده است. معمولا در یک سایت پتروشیمی که شامل واحد های مختلف تولیدی است یک واحد یوتیلیتی ساخته میشود تا خدمات مورد نیاز پتروشیمی های حاضر در مجتمع را ارائه دهد.

خدمات پتروشیمی های یوتیلیتی شامل موارد زیر است :

• واحد تولید برق
• واحد تولید بخار
• واحد آب خنک کننده
• واحد آب شیرین کن
• واحد آب بدون املاح
• واحد کندانس برگشتی
• واحد آب آتش نشانی
• واحد هوا
• واحد خطوط ارتباطی
• واحد تصفیه پساب های صنعتی
• واحد زباله سوز

 سرویس های یوتیلیتی در سایت های مختلف

واحد های یوتیلیتی در مجتمع های گوناگون میتواند کم یا زیاد باشد و به تناسب نیاز سایت پتروشیمی بخش های مختلفی داشته باشد اما به طور معمول تولید برق، آب خنک کن، خطوط ارتباطی، آب شیرین کن، تصفیه آب و آتش نشانی از اجزای ثابت و مشترک تمامی واحد های یوتیلیتی هستند.

واحد های تشکیل دهنده پتروشیمی های یوتیلیتی شامل موارد زیر هستند:

• واحد تولید هوای فشرده (Air Compressor Unit)
• واحد جداسازی هوا (Air Separation Unit)
• ژنراتورهای اضطراری (Emergency Diesel Generator)
• واحد تولید بخار (Steam Generation Unit)
• برج خنک‌کننده (Cooling Tower)
• تزریق مواد افزودنی به آب (Dosing Unit)
• سامانه آب سرد (Chilled Water System)
• ایستگاه اصلی توزیع برق (Main Sub Station)
• سیستم تولید آب DM Water Treatment System) DM)
• مخزن نگهداری گازوئیل (Gas Oil Storage Tank)
• مخزن نگهداری آب RO Water Storage Tank) RO)
• مخزن نگهداری آب آشامیدنی (Potable Water Storage Tank)

بزرگترین و مهمترین پتروشیمی های یوتیلیتی کشور:

پتروشیمی مبین :

یکی از بزرگترین واحد های یوتیلیتی های جهان و بزرگترین یوتیلیتی متمرکز کشور واقع در فاز یک پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی با دارا بودن 8 توربین گازی ظرفیت تولید 986 مگاوات برق را دارد.

شرکت های تحت پشتیبانی پتروشیمی مبین: پتروشیمی پارس، زاگرس، جم، کاویان، آریا ساسول پلیمر، پردیس، نوری و بخش هایی از فاز دوم عسلویه

پتروشیمی فجر :

پس از مبین پتروشیمی فجر دومین پتروشیمی بزرگ و فعال یوتیلیتی کشور است که با 11 توربین گازی بیش از 1147 مگاوات برق برای سایت پتروشیمی ماهشهر تولید میکند و خدماتی مشابه پتروشیمی مبین دارد.

شرکت های تحت پشتیبانی پتروشیمی فجر : پتروشیمی اروند، مارون، رازی، رجال، فن آوران، خوزستان، کارون، تکس آریا، بوعلی سینا، شهید تندگویان، امیرکبیر، آب نیرو، شیمی بافت، تخت جمشید، نوید زرشیمی، شهید رسولی، غدیر و اکسیر شیمی.

پتروشیمی دماوند:

پتروشیمی دماوند واقع در فاز دوم پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی در یکی از بزرگترین طرح های یوتیلیتی در حال اجرای کشور محسوب میشود که فاز اول آن با ۲۴۶ مگاوات برق، ۱۵۶ تن در ساعت اکسیژن و ۴۸ هزار نرمال متر مکعب در ساعت نیتروژن به بهره برداری رسیده است که ظرفیت خوراک 610 میلیون متر مکعب گاز در سال است.

پتروشیمی دماوند پس از تکمیل فاز های 2 و 3 در آینده به بزرگترین واحد یوتیلیتی کشور تبدیل خواهد شد.

در برنامه توسعه این شرکت نصب 13 توربین گازی با ظرفیت تولید 2 هزار مگاوات برق دیده شده.

طرح های توسعه پتروشیمی دماوند به تناسب پیشرفت طرح های ساخت پتروشیمی های فاز دوم پارس جنوبی تکمیل خواهد شد و در نهایت سرویس دهی به 24 پتروشیمی را برعهده خواهد گرفت.

نقش مهم یوتیلیتی در محیط زیست

به طور کلی میتوان گفت واحد های یوتیلیتی قلب تپنده یک سایت پتروشیمی محسوب میشوند و تمرکز صنایع پتروشیمی در این سایت ها میتواند به میزان قابل توجهی در هزینه های اولیه و زیر ساخت صرفه جویی داشته باشد.

همچنین واحد های تصفویه پسماند های آلاینده در واحد های یوتیلیتی سبب کاهش آسیب به محیط زیست میشود که از این جهت وجود این واحد ها بسیار حیاتی است.