پتروشیمی الفینی چیست؟

یکی از مهمترین محصولات پتروشیمی در دنیا گروه محصولات الفینی است که فرآیند های متنوعی برای تولید آن در جهان وجود دارد. اهمیت این گروه از محصولات باعث شده فناوری های زیادی برای تولید این محصولات به وجود بیاید.

ترکیبات موجود در نفت خام به چهار دسته تقسیم میشود :

1. پارافین ها
2. الفین ها
3. نفتا
4. آروماتیک ها

الفین ها به دلیل واکنش پذیر بودن ترکیباتشان محصولات متنوعی را شامل میشوند.

الفین های سبک بیش از 60 درصد از تولیدات مواد پایه پتروشیمی در دنیا به خود اختصاص داده اند و به دلیل کاربرد بسیار متنوع محصولات الفینی در زندگی روزمره، تقاضای این دسته از محصولات در دنیا همواره رو به افزایش است.

تمامی محصولات پتروشیمی از پایه 7 ماده اصلی به تولید میرسند، این هفت محصول پایه عبارتند از:

1. اتیلن
2. پروپیلن
3. متانول
4. زایلن
5. بنزن
6. تولوئن
7. بوتادین

از هفت محصول پایه اصلی پتروشیمی سه محصول یعنی پروپیلن، اتیلن و بوتادین جز محصولات الفینی هستند.

که مجموعا سهم 57 درصدی را از محصولات پایه تولیدی در دنیا را شامل میشود.

شاید مواد الفینی برای ما از نظر نام نا آشنا و گنگ باشد اما باید بدانیم تمامی محصولات پلاستیکی مورد استفاده ما از این گروه ساخته میشود.

لوله های آب، انواع پلیمر برای مصارف پزشکی، انواع محصولات مورد استفاده بسته بندی، قطعات لازم در صنایع خودرو سازی و بسیاری از اشیائی که ما به اسم پلاستیک آنها را میشناسیم بر پایه اتیلن و پلی اتلین ها هستند که همه آنها الفینی هستند.

در دنیا به سه روش الفین های سبک را تولید میکنند :

1. ذغال سنگ
2. گاز طبیعی
3. نفت خام

زغال سنگ به متانول

چینی ها بزرگترین مصرف کننده محصولات پتروشیمی در جهان هستند و به دلیل عدم دسترسی به منابع گاز طبیعی از ذغال سنگ متانول تولید میکنند و سپس با فعل و انفعالاتی آنهارا به محصولات الفینی تبدیل میکنند.

البته چینی ها در سال های اخیر همواره بر روی طرح های استخراج گاز طبیعی و واحد های پتروشیمی الفینی دیگر کشور ها سرمایه گذاری کردند و با توجه به دایره گسترده مصارف محصولات پتروشیمی، تامین این مواد برای آنها ضروری و استراتژیک محصوب میشود.

گاز طبیعی به اتلین

گاز طبیعی بهترین و پاک ترین روش دستیابی به محصولات الفینی است که ارزان تر و به صرفه تر از موارد دیگر است. در بین کشور های دارای گاز طبیعی قطر سرمایه گذاری سنگینی در تولیدات پتروشیمی کرده است و میتوان گفت کشورمان هنوز فضای زیادی برای سرمایه گذاری در این بخش دارد و محصولات الفینی میتوانند صادرات محصولات پتروشیمی ایران را متحول کنند.

نفت خام به اتیلن

روش دیگر تولید الفین ها از نفت خام است که بسیاری از کشور های صاحب نفت به خصوص عربستان بر روی این روش تمرکز کردند و مقادیر بسیار زیادی اتلین و پلی اتلین را از این روش به تولید میرسانند.

در بین مواد الفینی، اتیلن بسیار محبوب است و بیش از 50 درصد از تولیدات پایه الفینی را شامل میشود.

یکی از مهمترین دغدغه های صنعت پتروشیمی در جهان بهینه سازی و انتخاب روش های مناسب و کم هزینه برای تولیدات الفینی است.

ایران با دارا بودن تمامی ذخایر لازم برای تولید محصولات الفینی یکی از کشور های بکر و مناسب برای سرمایه گذاری در این بخش است.

از جمله فناوری های روز جهان برای تولید محصولات پایه الفینی روش تبدیل پروپان به پروپیلن و متانول به الفین ها است که نشان دهنده جایگاه ویژه کاتالیست ها در این صنعت است.

تلاش های شیل برای تولید نفت و گاز از منابع غیر متعارف یکی از تهدیدات برای این بازار است.

بازار محصولات الفینی همچنان پر رونق است براساس آخرین آمار ها در سال 2018 به اندازه بیش از 95 میلیون تن پلی اتیلن تقاضا وجود داشته که براساس پیش بینی های انجام شده این مقدار در سال 2022 به 118 میلیون تن رسیده است.